رادیو را روی ایستگاهی تنظیم كنید و به صدای آن گوش دهید. در ایستگاه رادیویی، صداها بوسیله میكروفون یا لوازم صوتی ایجاد می شود.

این وسایل سیگنال های الكتریكی بوجود می آوردند كه توسط ایستگاه به صورت امواج رادیویی ارسال می شود.

امواج با سرعت بسیار زیاد منتشر می شوند و به دستگاه رادیوی شما می رسند. رادیو این امواج را به سیگنال های الكتریكی تبدیل می كند.

این سیگنال ها بلندگوی رادیو را فعال می كنند، و در آنجا الكتریسیته به صدا تبدیل می شود.

پخش برنامه

ایستگاه رادیویی سیگنال الكتریكی "صدا" ( كه توسط میكروفون، دستگاه پخشCD، ضبط صوت ایجاد می شود) را با سیگنال الكتریكی "حامل" ( كه با بسامد زیاد است) تركیب می كند. در مدولاسیون دامنه (AM)، سیگنال صوتی دامنه سیگنال حامل را تغییر می دهد.

در مدولاسیون بسامد (FM)، سیگنال صوتی بسامد سیگنال حامل را تغییر می دهد. سیگنال تركیب شده (یا مدوله شده) به امواج رادیویی تبدیل شده و از فرستنده ارسال می شود. این موج رادیویی در حال تغییر، یك سیگنال الكتریكی در حال تغییری را در آنتن رادیو ایجاد می كند.

البته در هر رادیویی كه در محدوده و معرض این امواج رادیویی قرار گیرد این سیگنال بوجود می آید. یك مدار در رادیو، سیگنال حامل (با بسامد زیاد) را از سیگنال صوتی (با بسامد كم) جدا می كند، و در پایان سیگنال صوتی به بلندگو فرستاده می شود.

از ایستگاه رادیویی تا دستگاه رادیو

یك فرستنده یا امواج رادیوییAM یاFM ارسال می كند.

تنظیم كننده رادیو

هر ایستگاه رادیویی، موج رادیویی را با پهنای بسامد كم ارسال می كند. وقتی موج به آنتن هوایی می رسد، الكترون های آنتن هوایی را با همان بسامد موج به نوسان در می آورد. بر اثر حركت الكترون در آنتن، سیگنال الكتریكی ایجاد می گردد. اما آنتن در هر لحظه صدها سیگنال را دریافت می كند، به همین دلیل بایستی رادیو مداری داشته باشد كه سیگنال های ناخواسته را حذف نماید.

با تنظیم رادیو روی یك ایستگاه خاص، الكترون های مدار فقط تحت یك محدوده فركانسی می توانند نوسان كنند. در این حالت، فقط یك سیگنال با این محدوده فركانسی می تواند الكترون ها را در مدار تنظیم به نوسان درآورد، و بدین ترتیب سیگنال از مدار تنظیم عبور داده می شود.

به مدل سازی زیر توجه کنید. همانطور كه مشاهده نمودید امواج رادیویی با طول موج‏های مختلف به آنتن می‏رسد. ترانسفورمر و خازن متغیّر كه به صورت موازی به هم وصل شده اند این توانایی را دارند كه یكی از فركانسها و یا طول موج‏ها را جدا و دریافت كنند. این مدار بخش مهمی از رادیو را تشكیل می دهد.

در زیر با انجام آزمایشی چگونگی این فرآیند نشان داده می شود. در اینجا آونگ ها نشانگر الكترون ها هستند. یك آونگ فقط توسط آونگ دیگری كه همان بسامد را دارد به نوسان در می آید.

وسایل مورد نیاز

میز، نخ، ١ تكه موم قرمز و ٤ تكه موم سبز، نخ را به طول های ١٣، ٢٥، ٦٥و دو تكه ٤٥ سانتیمتری تقسیم كنید.

١- ٥ تكه موم را به انتهای پنج تكه نخ (كه از قبل بریده اید) وصل كنید و بدین ترتیب پنج آونگ بسازید. یك نخ بین دو میز وصل كنید و پنج آونگ فوق را (در فواصل مساوی) روی آن نصب نمایید. به ترتیب هر كدام از آونگ های سبز رنگ را به نوسان در آورید. از آنجا كه طول آنها متفاوت است بنابراین با بسامدهای متفاوت نوسان می كنند.

٢- آونگ های سبز نشانگر الكترون هایی هستند كه در آنتن توسط سیگنال های مختلف به نوسان در می آیند. آونگ قرمز نشانگر الكترون هایی است كه مدار رادیو روی آن تنظیم شده است. همان طور كه در آزمایش مشاهده كردید، فقط یك آونگ سبز (كه هم طول آونگ قرمز است) می تواند حركتش را به آونگ قرمز منتقل نموده و باعث حركت آن شود. در ضمن بسامد این آونگ برابر آونگ قرمز نیز می باشد.

منبع : سایت تبیان